مراقبت از ناخن
ناخنها هنگامیکه در شرایط ایده آلی باشند بسیار جذاب می باشند. همچنین ناخنها منعکس کننده عادات شخصی فـرد هستند: خوب یا بد. جدا از جاذبه آرایشی، ناخن هـا وظایف دیگری نیز بعهده دارند از جمله کمک به بـلند کردن اجسام با ایجاد تکیه گاه برای بافت انگشتان و یا دست کاری اجسام و از همه مهمتر آن که ناخن ها سلامت عمومی بدن را بازتاب می کنند.
ناخن از پروتئینی بنام کراتین تشکیل یافته کراتین در مو و پوست نیز وجود دارد و دارای بخشهای مختلفی اسـت که به آن میپردازیم:
۱_ “MATRIX” : ماتریکس قسمت پنهان ناخن می بـاشد. در واقع ریشه ناخن بوده که در آن رشد ناخن انجام میگیرد.
۲_ “NAIL PLATE” : قسمت قابل رؤیت ناخن است. همان چیزی که ما از آن بنام ناخن یاد می کنیم. از کراتین مرده تشکیل یافته و کمی محدب می باشد. اساسا بی رنگ است اما بواسطه شبکه مویرگهای خونی که در زیر آن واقع است صورتی بنظر می آید.
NAIL BED: پوست زیر ناخن میباشد که از بافت پیوندی تشکیل یافته و در آن عروق خونی و اعصاب وجود دارد و نقش تغذیه پلیت ناخن را بعهده دارد.
۴_ “LUNULA” : قسمتی از ماتریکس می باشد. هـمان قسمت هلالی شکل سفید رنگ کـه در ته ناخن قابل مشاهده است بیشتر در ناخن شست. عـلت سفید بودنش آن است که هنوز سلولهای آن کراتینه نشده و به تکامل نرسیده اند.
۵_ “CUTICLE” : ادامه پوس بستر ناخن(NAIL BED) بوده و بین پوست انگشتان و صفـحـه ناخن (NAIL PLATE) واقع بوده و این دو بخش را به یکدیگر متصل میسازد.کوتیکول ناخن به عنـوان یک سد ضد آب عمل نموده و از ورود باکتری و دیگر عوامل بیماریزا به قسمت ماتریکس جلوگیری میکند.
۶_”NAIL FOLDS” : تای ناخن : بعنوان چهارچوب و تکیه گاه ناخن در سه سمت چپ و راست و پایین ناخن آن را احاطه کرده است.
سرعت رشد ناخن
سرعت رشد ناخن بستگی به عوامل بسیاری ازجمله سن، تغذیه، بیماریها، هورمونها و فصول سال دارد توجه کنید:
۱_ ناخن بطور طبیعی ۰٫۱ میلی متر در روز و یا ۳ میلی متر در ماه رشد میکند.
۲_ سرعت رشد انگشتان دست از انگشتان پا بیشتر میباشد.۲ تا ۳ برابر.
۳_ سرعت رشد ناخنها در تابستان بیشتر از زمستان میباشد.
۴_ سرعت رشد ناخنها در افراد راست دست در دست راست و افراد چپ دست در دست چپشان بیشتر است.
۵_ سرعت رشد ناخنهای مردان از زنان بیشتر است.جز در زنان باردار و مسن
۶_اگر ناخن به طـور کامل از جایش کنده شود برای ناخن های دست ۳ الی ۶ ماه طول می کشد تا مجددا ناخن بطور کامل رشد کند این زمان برای ناخنهای پا ۱۲ الی ۱۸ ماه میباشد.
یکی از بخشهای مهمی که به عنوان نشانگر سلامت بدن عمل می کنند ، ناخن ها هستند . در واقع در بسیاری از موارد ، بروز تغییر در شکل ، رنگ ، قوام و سایر خصوصیات ناخن ها ، می تواند نشانه بروز بیماری های جدی در سایر ارگان های حیاتی بدن فرد باشد . البته این تغییرات در ناخن همیشه نتیجه درگیری اندامهای دیگر نیستند ، و ممکن است به دلیل عوارض خود ناخن ایجاد شده باشند . اما این تغییرات چه هستند و چطور باید آنها را از هم تشخیص داد .
گودیهای کوچک
هنگامی که چند تورفتگی یا گودی کوچک بر روی سطح معمولا صاف و صیقلی ناخن به وجود بیاید، میتواند به این معنا باشد که در زیر ناخن اتفاقاتی در جریان است. در اکثر اوقات دلیل بروز این گودیها بیماری داء الصدف یا پسوریازیس است. این بیماری یک حالت التهابی پوست است که به صورت لکه های سرخ فلس مانند بر روی پوست ظاهر میشود و سلولهای پوست ناخن را نیز درگیر میکند.
سطح ناخن به جای رشد نرم و صاف، دارای ظاهری زبر و دندانه دندانه میشود. به محض اینکه این بیماری درمان شده و تحت کنترل قرار گیرد، ناخنها به تدریج به حالت عادی بازمیگردند. (از آنجایی که ناخن در هفته حدود ۱ میلیمتر رشد میکند، برای از بین رفتن ناخن قدیمی و جایگزین شدن تمام آن با ناخن سالم، یکی دو ماه زمان لازم است.)
ناخن قاشقی شکل
ناخنهای سالم دارای شکل بخصوصی هستند. آنها در بخش میانی کمی برآمده بوده و به سمت کنار ناخن قوس برمیدارند و نوک ناخن هم کمی به سمت پایین مایل است. پس اگر متوجه شدید که ناخنهای شما در موقعیتی کاملا معکوس قرار گرفته اند، باید متوجه شوید که مشکلی وجود دارد. این حالت که ناخن قاشقی شکل نامیده میشود، نشانه کم خونی همراه با فقر آهن یا iron deficiency anaemia, است. مانند بسیاری از مشکلات سلامتی، بروز مشکل ظاهری، ماهها پس از کمبود شدید آهن در بدن بروز میکند و طبعا پس از برطرف شدن فقر آهن، مدتی طول میکشد تا ناخنها به حالت طبیعی بازگردند.
پوسته پوسته شدن
ناخن از چندین لایه کراتین (نوعی پروتئین) تشکیل شده است. بهترین حالت زمانی است که این لایه ها برای شکل دادن به یک ناخن یک پارچه و محکم، کاملا به یکدیگر چسبیده باشند. اما زمانی که از ناخنها مراقبت نشود-مثلا مدت زیادی در معرض آب بوده یا در مقابل هوای سرد و خشک باشد- این لایه ها ورقه ورقه میشوند. این حالت نه تنها نشان دهنده عدم رسیدگی کافی به ناخنهاست، بلکه میتوان به این معنی باشد که در رژیم غذایی شما اسید لاینولیک به اندازه کافی وجود ندارد. لاک ناخن به چسبندگی لایه ها کمک کرده و استفاده مکرر از کرمهای مرطوب کننده برای ناخن در طول روز میتواند بسیار مفید باشد. کمبود اسید لاینولیک نیز با مصرف روغنهای نباتی-در غذا و سالاد- برطرف خواهد شد.
شکنندگی
با توجه به بعضی آمارها میتوان تخمین زد که حدود ۲۰% از زنان از حالتی که به آن سندرم شکنندگی ناخن میگویند رنج میبرند. هرچند از نظر عده ای این نام تنها عنوانی تجملی برای ناخنهایی که به سادگی میشکنند، به شمار میاید، اما دلیل این مشکل عمیقتر از اینهاست. ناخنهای شکننده، ناخنهایی هستند که نمیتوانند رطوبت را در خود نگهدارند، در نتیجه لایه های ناخن به کلی خشک شده و ترک میخورند. از نظر پزشکی ممکن است کم کاری تیروئید موجب خشکی پوست و ناخن شود.
از نظر تغذیه نیز، رژیمی که آهن آن کم باشد نیز میتواند موجب نازکی و شکنندگی ناخن شود که با مصرف سبزیجات برگدار مانند اسفناج، گوشت قرمز و تخم مرغ میتوان از آن جلوگیری کرد. ویتامین ب کمپلکس نیز در بهبود بخشیدن وضعیت ناخنهای شکننده مفید است. البته عادات شما هم نقش مهمی در این میان دارند. متهم اصلی، قرار گرفتن بیش از حد ناخن در معرض آب است. مرطوب کردن مداوم دست و ناخن با آب-در اثر شستن بیش از حد دست، شستن ظروف، البسه و نظافت منزل بدون استفاده از دستکش- میتواند شکنندگی را بدتر کند.
زردی
ناخن سالمی که بر روی پوست سالم قرار داشته باشد، ته رنگی زیبا و صورتی دارد. اگر چنین نباشد، باید به دلایل آن توجه شود. اگر تمام ناخنها زرد شوند، میتوان آنرا نشانه بیماری ریه یا دیابت دانست. نقاط زرد بر روی ناخن میتوانند به خاطر وجود قارچ یا داء الصدف یاشد. از آنجایی که تمام موارد فوق نیاز به درمان حرفه ای دارند، بهتر است در صورت طولانی شدن چنین حالتی به متخصص پوست مراجعه شود. خانمهایی که معمولا از لاک ناخن بسیار تیره استفاده کرده یا تقریبا همیشه ناخنهایی لاک زده دارند، پس از پاک کردن لاک متوجه زردی اندک ناخن خود خواهند شد، اما در این مورد دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. در این حالت ناخنها از لاک رنگ گرفته اند و با مدتی لاک نزدن به رنگ طبیعی باز میگردند.
نقاط سفید
نقاط کوچک سفیدی که بر روی ناخنهایی با حالات و رنگ کاملا سالم پدید می آیند، معمولا نشانه مشکلی جدی نیستند. در اکثر اوقات آنها علامت آسیبهای وارد شده به ناخن هستند. اگر پایه ناخن- جایی که سلولهای جدید ناخن تولید میشود- صدمه ببیند، نشانه های این ضربه به صورت نقاط سفیدی بر روی ناخن جدید دیده میشود. اما با توجه به اینکه رشد ناخن بسیار کند است، زمانی که این نشانه بر روی ناخن شما پدید می آید و شما آنرا میبینید، مدتها از زمان ضربه وارده گذشته و شما آنرا فراموش کرده اید.
اما اگر مطمئن هستید که به ناخن شما آسیبی وارد نشده و این نقاط سفید دائما بر روی ناخن شما وجود دارند، ممکن است به مشکلاتی چون اگزما یا داء الصدف دچار بوده یا رژیم غذاییتان کمبود روی-ماده موجود در غلات کامل، مرغ و غذاهای دریایی- داشته باشد.
تغییر رنگ
دلیل بسیار رایج تغییر رنگ ناگهانی جزئی و ناسالم ناخنها میتواند عفونت قارچی باشد. این مشکل به سادگی در سالنهای زیبایی غیر بهداشتی منتقل میشود و به خصوص در اثر استفاده از وسایل مانیکور استریل نشده به وجود می آید. عفونت قارچی موجب میشود که ناخن از پوست زیر آن فاصله بگیرد. ناخن به تدریج از روی پوست جدا شده و ضخیم میشود که این ضخامت در واقع در اثر تجمع قارچ ایجاد شده است. عفونت باکتریایی موجب میشود که رنگ ناخن اندکی به سبزی متمایل شود. اگر این عفونت به کوتیکل اطراف ناخن هم منتقل شود، این نواحی سرخ و متورم و دردناک میشوند. در صورت بروز چنین مشکلی به پزشک مراجعه کنید تا برایتان آنتی بیوتیک مناسب را تجویز کند.
نکات مراقبتی از ناخن
۱٫ بهترین موقع برای مانیکور کردن بعد از دوش گرفتن یا ظرف شستن می باشد. چون این فعالیت ها کثیفی را از زیر ناخن پاک کرده و پوست اطراف ناخنها را نرم می نماید.
۲٫ لاک نازک کننده نیز می تواند پس از لاکی که قبلا زده شده و بطور ناخواسته ضخیم شده استفاده شود. این لاک لاک ضخیم قبلی را به میزان دلخواه نازک می کند. لاک را در یخچال نگهداری نمایید تا عمر طولانی تری داشته باشد.
۳٫ سعی نمایید بیش از یکبار در هفته از پاک کننده های لاک (آستون) استفاده نکنید زیرا ناخن ها را خشک می کند و ناخن های خشک بیش از ناخن های نرم و مرطوب شده در معرض شکسته شدن هستند.
۴٫ یک لایه و پوشش رویی بر روی لاک مانند لاک های براق کننده و بی رنگ بر روی لاک ناخن خود بزنید. این کار احتمال شکسته شدن ناخن ها را به حداقل می رساند. روی ناخن های طبیعی بدون لاک نیز می توانید هر روز یک لایه از این لاک های بی رنگ و براق کننده بزنید تا رطوبت ناخن ها حفظ شود.
۵٫ پس از شستن دست ها از کرم و لوسیون استفاده کرده و روی ناخن ها را نیز بزنید. دست ها و ناخن ها پس از شستشو با صابون و پاک کننده های قویتر زود خشک می شوند. سعی کنید آنها را چرب و مرطوب نگهدارید. می توانید برای اینکار از مرطوب کننده ها و نرم کننده هایی مانند وازلین و غیره استفاده نمایید. هر شب قبل از خواب نیز حتما این کار را انجام دهید.
۶٫ با استفاده از تکه چوب(خلال دندان) شما می توانید زیر ناخن ها را تمیز کنید. محلولی با ترکیب ۱ قسمت ماده سفید کننده و ۱۰ قسمت آب درست کرده و پنبه را به آن محلول آغشته کرده سپس به هر قسمت از ناخن که لک و کثیف شده بمالید تا جرم آن پاک شود.
زیر ناخن ها را با یک تکه چوب خلال دندان یا مسواک و محلول صابون و ماده سفید کننده بسابید تا لکه ها برطرف شوند.
۷٫ ویتامینی به نام بیوتین ناخن ها را در حیوانات محکم تر می کند. دانشمندان در بعضی از تحقیقاتی که انجام شده به این نتیجه رسیده اند که شاید این ویتامین توانایی محکم کردن ناخن های انسان را داشته باشد. بیوتین در دراگ استورها موجود است.
۸٫ در مورد ناخن های مصنوعی که بر روی ناخن های طبیعی اصطلاحا کاشته می شوند مراقبت ها باید جدی تر و دقیق تر باشد.
۹٫ باید پس از کاشت ناخن خیلی مراقب بود اولا که ناخن مصنوعی نباید زیاد بلند باشد تا هنگام برخورد محکم با جایی یا چیزی نشکند. از آستون نیز نباید زیاد استفاده کرد چون لایه مقاوم و محکم آن را به زور از بین برده و سریع می شکند. پس از ۴ الی ۶ ماه که ناخن مصنوعی کم کم از روی ناخن طبیعی (به علت رشد ناخن) می رود باید توسط فرد متخصص چک شود.
مانیکور و مراقبت از ناخن
نظرات شما عزیزان:
مانیکور یک لغت لاتین مشتق شده از کلمات manusبه معنای دست وcuraبه معنی مراقبت می باشدبنابراین مانیکور کردن به مفهوم عام آن به معنای مراقبت از دست ها می باشد
یک مانیکور خوب و کامل با آماده سازی ناخن و کوتیکول آن (چین پوستی موجود در پایه ناخن) آغاز می گردد. به ناخن خود دقیقا نگاه کنید. ناخن از قسمتهای مختلفی تشکیل شده است . بخشهای مختلف ناخن عبارتند از صفحه ناخن، ریشه ناخن، ماهک، بستر و کوتیکول .
نکاتی برای مراقبت کلی از ناخنها
وظیفه ناخن محافظت از بافت زیرین بستر آن است بنابراین هرگز از ناخن خود به عنوان یک ابزار (مثلا برای باز کردن درب ظروف و …) استفاده نکنید.
از جویدن ناخن پرهیز نمائید.زیرا این عمل برای ناخن و کوتیکول آن بسیار مخرب است و می تواند منجر به عفونتی گردد که باعث تغییر شکل ناخن می شود
هنگام شستن ظروف و به طور کلی برای انجام هر عملی که نیاز به تماس با مواد شوینده و شیمیایی دارد از دستکش های محافظ استفاده نمایید